Trương Xuân Hòa, sinh năm 1942, quê tại xã Kỳ Lạc, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, là người dân tộc Kinh. Ông gia nhập quân đội vào tháng 3 năm 1964. Khi được phong tặng danh hiệu Anh hùng, ông giữ chức trung sĩ, trung đội phó đội thuyền vận tải thuộc đại đội 5, binh trạm 5, Đoàn 559, và là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.

 

Với ý thức rõ ràng về nhiệm vụ vận tải để phục vụ tiền tuyến và góp phần đánh bại giặc Mỹ xâm lược, Trương Xuân Hòa luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, dũng cảm, kiên cường, và sáng tạo. Ông không ngại gian khổ, hy sinh và sẵn sàng đảm nhận những nhiệm vụ khó khăn và nguy hiểm nhất, đồng thời luôn tìm cách hoàn thành xuất sắc chúng.

 

Mặc dù chưa quen với việc lái thuyền, đặc biệt là trên các đoạn sông đầy thác ghềnh với thác cao trên 10 mét và những khúc sông hẹp, Trương Xuân Hòa đã nỗ lực học tập và làm quen với công việc. Chỉ trong một tuần, ông đã có thể lái thuyền qua những nơi hiểm trở mà chưa ai dám vượt qua. Nhân dân địa phương khi biết tin đã đến xem và học hỏi từ ông, dành nhiều lời khen ngợi.

Trong thời kỳ ưu tiên vận chuyển hàng cho chiến trường, đơn vị gặp lúc thiếu gạo, có ngày mỗi người chỉ được từ 1 đến 3 lạng gạo. Trương Xuân Hòa đã động viên anh em kiên quyết không để chậm hàng cho tiền tuyến. Dù đói mệt, ông vẫn gương mẫu nhận công việc nặng nhọc, vác liên tục 7 chuyến hòm đạn, mỗi hòm nặng 82 kg, qua đoạn đường trơn dài 30 mét xuống thuyền.

Trong công tác, Trương Xuân Hòa luôn thể hiện quyết tâm cao, mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm và phát huy sáng kiến. Để tăng năng suất vận chuyển, ông đề xuất giảm số người trên mỗi thuyền từ 4 xuống 3, tăng số chuyến từ 2 lên 3 chuyến mỗi ngày, nâng quãng đường vận chuyển từ 66 km lên 88 km mỗi ngày.

 

Một lần, Trương Xuân Hòa được giao nhiệm vụ vận chuyển hàng qua quãng sông dài 40 km với 14 thác ghềnh, nằm sát vùng địch. Khi thuyền chở gần 5 tấn hàng bị mắc cạn, ông đã nghiên cứu và mạnh dạn đề xuất đào một cái lạch cho thuyền đi qua. Suốt một ngày đêm, ông cùng đồng đội đã đào đoạn lạch dài 100 mét, giúp thuyền vượt cạn thành công.

 

Trong nhiệm vụ vận chuyển xăng, mỗi thuyền được quy định chở 6 phuy. Trương Xuân Hòa đã sáng tạo buộc các thùng lại với nhau thành bè, cho phép mỗi thuyền chở được 30 phuy.

Với ý thức bảo quản phương tiện và hàng hóa tốt, suốt 3 năm vận chuyển, Trương Xuân Hòa luôn đảm bảo an toàn cho cả phương tiện và mọi loại hàng hóa được giao.

 

Ngoài ra, Trương Xuân Hòa luôn có ý thức tổ chức cao, chấp hành nghiêm kỷ luật, khiêm tốn, giản dị, đoàn kết và thương yêu giúp đỡ đồng chí, đồng đội, được mọi người trong trung đội tin yêu.